Της Στέλλας Μορφογιάννη
Διαιτολόγος – Σύμβουλος Διατροφής
Ο σακχαρώδης διαβήτης χωρίζεται σε δύο τύπους. Ο τύπος Ι ή ινσουλινοεξαρτώμενος, ο οποίος είναι αποτέλεσμα ανεπαρκούς έκκρισης ινσουλίνης. Τα περισσότερα άτομα με αυτό τον τύπο έχουν κανονικό ή κάτω του κανονικού βάρος σώματος. Ο τύπος ΙΙ ή μη ινσουλινοεξαρτώμενος είναι ο πιο συνηθισμένος τύπος διαβήτη και το 70-80% των ασθενών αυτών είναι παχύσαρκοι. Οι κυριότερες επιπλοκές είναι η επιδείνωσης της καρδιοπάθειας, περιφερική αγγειακή νόσος, αγγειοεγκεφαλοπάθεια, αμφιβληστροειδοπάθεια, νεφροπάθεια και νευροπάθεια.
Η θεραπεία του έγκειται σε μία ελεγχόμενη δίαιτα και φάρμακα αν αυτά θεωρηθούν αναγκαία. Όταν γίνεται λόγος για αντιμετώπιση του διαβήτη μέσω της δίαιτας, εννοούμε περισσότερο την υιοθέτηση ενός ισορροπημένου τρόπου διατροφής παρά μία δύσκολη ή περιοριστική δίαιτα. Αυτό ισχύει για όλους όσους πάσχουν από διαβήτη, ανεξάρτητα από τον τύπο του διαβήτη που έχουν, και σε μερικές περιπτώσεις μπορεί να είναι αρκετό για να ελεγχθεί ο μη ινσουλινοεξαρτώμενος διαβήτης. Η διαφορά, ωστόσο, που μπορεί να επιφέρει η υγιεινή διατροφή στη γενική υγεία και ευεξία είναι ακόμα πιο σημαντική όταν κάποιος πάσχει από διαβήτη, διότι χωρίς αυτήν η φαρμακευτική αγωγή σας δεν θα είναι εξίσου αποτελεσματική. Με την καθοδήγηση του γιατρού και του διαιτολόγου ο σχεδιασμός ενός τέτοιου διαιτολογίου είναι πολύ εύκολος.
Η άσκηση είναι ένας πολύ καλός σύμμαχος στην αντιμετώπιση του σακχαρώδη διαβήτη εάν χρησιμοποιηθεί σωστά. Η επίδραση είναι θετική και στους δύο τύπους.
Η τακτική γυμναστική (διάρκειας 20-30 λεπτά για τουλάχιστον 3 φορές την εβδομάδα) μπορεί να συμβάλει στον έλεγχο του βάρους, να ελαττώσει τον κίνδυνο της καρδιοπάθειας, και να αυξήσει την ευαισθησία των ιστών στην ινσουλίνη και συμβάλει στον καλύτερο μεταβολισμό της γλυκόζης , των πρωτεϊνών αλλά και των λιπών. Ένα άλλο πολύ σημαντικό όφελος είναι ότι βελτιώνει τη ψυχική υγεία το πιο σημαντικό παράγοντα για την αντιμετώπιση κάθε μορφής ασθένεια.
Ασθενείς με διαβήτη τύπου Ι πρέπει να μετράνε τα επίπεδα του σακχάρου πριν και μετά τη γυμναστική ώστε να γνωρίζουν αν χρειάζονται αλλαγές στη χορήγηση ινσουλίνης ή τη λήψη τροφής. Πριν την άσκηση οι αποθήκες του γλυκογόνου πρέπει να γεμίζουν που σημαίνει ότι το γεύμα πριν την άσκηση θα πρέπει να περιλαμβάνει υδατάνθρακες. Κατά τη διάρκεια της γυμναστικής ένα σνακ κάθε 30-60 λεπτά είναι απαραίτητο για την πρόληψη υπογλυκαιμίας. Αυτό θα μπορούσε να είναι ένα μικρό μήλο ή 1 μπανάνα ή ½ φλυτζάνι αναψυκτικό ή 1 ποτήρι χυμός φρούτων . Από την άλλη οι ασθενείς με διαβήτη τύπου ΙΙ δεν χρειάζονται υδατάνθρακες κατά τη διάρκεια της άσκησης (όταν διαρκεί 20-40 λεπτά) και η αναπλήρωση των υγρών μπορεί να γίνει με νερό. Οι τύπου ΙΙ διαβητικοί πρέπει καταναλώνουν μικρά και συχνά γεύματα με μειωμένη περιεκτικότητα σε λίπος. Ο συνδυασμός άσκησης και διατροφής αποσκοπεί και στην μείωση του βάρους.
Μερικοί διαβητικοί εμφανίζουν υπογλυκαιμία αρκετές ώρες μετά το τέλος της άσκησης και χρειάζονται ένα σνακ μετά την άσκηση. Όταν η διάρκεια της άσκησης ξεπερνά τα 45 λεπτά μπορεί να προκαλέσει την ανάγκη μείωσης της δόσης της ινσουλίνης.
Επιγραμματικά η άσκηση σε συνδυασμό με ένα ισορροπημένο διαιτολόγιο έχει ευεργετικές επιδράσεις στην υγεία αλλά και την ευεξία ασθενών με διαβήτη πάντα με την επίβλεψη και τις οδηγίες του γιατρού και του διαιτολόγου.
