Της Στέλλας Μορφογιάννη
Διαιτολόγος – Σύμβουλος Διατροφής
Οι λόγοι για τους οποίους οι αθλητές χρειάζονται μεγαλύτερες ποσότητες πρωτεΐνης σε ημερήσια βάση σε σχέση με τους μη αθλούμενους είναι:
- Η ανάγκη αντικατάστασης των πρωτεϊνούχων ουσιών που καταστρέφονται λόγω συμμετοχής σε αθλητική δραστηριότητα.
- Η ανάγκη αντικατάστασης της πρωτεΐνης που συμμετέχει στους μηχανισμούς παραγωγής ενέργειας, σε ποσοστό που κυμαίνεται από 5-15% της ολικής ενέργειας.
- Η συμμετοχή σε αθλητική δραστηριότητα αυξάνει τις ημερήσιες ανάγκες σε ορισμένα από τα απαραίτητα αμινοξέα.
- Οι αναπόφευκτοι μικροτραυματισμοί που γίνονται στη διάρκεια της αθλητικής δραστηριότητας απαιτούν αυξημένους ποσότητες πρωτεΐνης για την ταχύτερη δυνατή αποκατάσταση των κακώσεων.
- Το σώμα δεν διαθέτει αποθηκευμένα αμινοξέα για να καλύψει τις πιθανές πρόσθετες ανάγκες.
- Οι αυξήσεις σε μυϊκό όγκο απαιτούν πρόσθετες ποσότητες αμινοξέων (πρωτεΐνες) τα οποία αποτελούν τα δομικά υλικά των νέων μυών και
- Στις αρχικές φάσεις συμμετοχής σε αθλητική δραστηριότητα, απαιτούνται μεγαλύτερες ποσότητες αμινοξέων για την αντικατάσταση των πρωτεϊνών που ολοκληρώνουν τον κύκλο ζωής τους και πρέπει να αντικατασταθούν.
Η συνιστώμενη πρόσληψη πρωτεϊνών αποτελεί ‘’όριο ασφαλείας’’, το οποίο διασφαλίζει πλήρως την χρησιμοποίηση των αμινοξέων για ενέργεια κατά τη διάρκεια της άσκησης ή την αυξημένη σύνθεση πρωτεϊνών μετά την άσκηση. Πρόσφατες όμως έρευνες υποδεικνύουν ότι οι πρωτεΐνες χρησιμοποιούνται σε μεγαλύτερη έκταση από ότι πιστεύονταν παλαιότερα. Ιδιαίτερα δε κατά την παραγωγή ενέργειας σε παρατεταμένη άσκηση και την αποκατάσταση.
Άρα έχει μεγάλη σημασία μια δίαιτα πλούσια σε υδατάνθρακες στη διατήρηση των πρωτεϊνών των μυών αθλητών που υποβάλλονται σε παρατεταμένη σκληρή προπόνηση. Η χρησιμοποίηση των πρωτεϊνών για την παραγωγή ενέργειας και η μείωση της σύνθεσης των πρωτεϊνών σε βαριά άσκηση στις περιπτώσεις αυτές ερμηνεύει σε κάποιο βαθμό για ποιο λόγο εκείνοι οι αθλητές που ασκούνται έντονα για να αυξήσουν τη μυϊκή τους μάζα απέχουν από προπόνηση αερόβιας άσκησης.
Δεν συστήνουμε την συμπληρωματική λήψη πρωτεϊνών αν η δίαιτα του αθλητή περιέχει επαρκείς θερμίδες (και πρωτεΐνες). Όμως αν παραμένουν ερωτηματικά σχετικά με την θρεπτική επάρκεια της διατροφής, τότε προτείνουμε οι αθλητές που κάνουν βαριά προπόνηση να καταναλώνουν από 1.2 έως 1.8 g πρωτεΐνης ανά κιλό βάρους σώματος την ημέρα. Αυτό το επίπεδο πρόσληψης πρωτεϊνών είναι συνήθως μέσα στο φάσμα της συνήθους πρόσληψης πρωτεϊνών ενός αθλητή κι εξουδετερώνει την ανάγκη κατανάλωσης συμπληρωματικών πρωτεϊνών.