Της Στέλλας Μορφογιάννη
Διαιτολόγος – Σύμβουλος Διατροφής
Το κρέας τα πουλερικά και τα ψάρια περιέχουν κρεατίνη περίπου 5γρ. ανά κιλό βάρους της τροφής. Το σώμα συνθέτει περίπου 1 γρ. την ημέρα κυρίως τους νεφρούς, το ήπαρ και το πάγκρεας. Το 95% της συνολικής κρεατίνης του σώματος βρίσκεται στους σκελετικούς μύες. Το συμπλήρωμα κρεατίνης κυκλοφορεί σε μορφή σκόνης, ταμπλέτας, κάψουλας και σιροπιού. Η λήψη κρεατίνης βοηθά στην αναπλήρωση της κρεατίνης των μυών μετά από μία έντονη άσκηση.
Η χορήγηση κρεατίνης απέκτησε φήμη ως εργογόνο βοήθημα στους Ολυμπιακούς αγώνες του 1992. Τα εντυπωσιακά εργογόνα οφέλη της εξωγενούς κρεατίνης στις σωστές δόσεις παράγονται χωρίς να προκαλούν επιβλαβείς παρενέργειες. Σε μελέτες που έγιναν διαπιστώθηκε ότι η χορήγηση κρεατίνης σε συνδυασμό με προπόνηση ενδυνάμωσης προκαλεί καλύτερη ποιότητα προπονητικών συνεδριών λόγω προσαρμογών στην άλιπη σωματική μάζα, την μορφολογία των μυών και την απόδοση δύναμης.
Η κρεατίνη δείχνει να έχει ευεργετικά αποτελέσματα σε αθλήματα όπως το ποδόσφαιρο και το χαντμπολ όπου υπάρχουν επαναλαμβανόμενες μέγιστες προσπάθειες με μικρά ενδιάμεσα διαλείμματα. Η χορήγηση κρεατίνης συνοδεύεται από αύξηση της μάζας σώματος κατά 0,5-5,2. Η αύξηση αυτή σχετίζεται με αύξηση της διατομής του μυ και όχι σε αύξηση του νερού του οργανισμού σε αθλητές που ταυτόχρονα με τη λήψη κρεατίνης κάνουν προπόνηση ενδυνάμωσης. Ο τρόπος χορήγησης, η ποσότητα καθώς και η διάρκειά της θα πρέπει να γίνεται από ειδικούς ώστε να επιτευχθεί ο στόχος και για να μην γίνεται υπερφόρτιση του οργανισμού.
Κάποιες αναφορές όμως δείχνουν πιθανή συσχέτιση μεταξύ της πρόσληψης κρεατίνης και της ανάπτυξης κραμπών κατά τη διάρκεια του αγώνα ή την παρατεταμένη προπόνηση ποδοσφαιριστών. Υπάρχει όμως περιορισμένος αριθμός πληροφοριών για την επίδραση της μακροχρόνιας χορήγησης, ιδίως για τη δράση της στον καρδιακό μυ και τη νεφρική λειτουργία (η κρεατίνη μεταβολίζεται σε κρεατινίνη πριν αποβληθεί με τα ούρα). Γι’ αυτό και τα άτομα που είναι ύποπτα για νεφρική δυσλειτουργία δεν πρέπει να λαμβάνουν κρεατίνη.
Η καφεΐνη παρεμποδίζει την εργογόνο δράση των συμπληρωμάτων κρεατίνης. Έτσι οι αθλητές που παίρνουν συμπλήρωμα κρεατίνης πρέπει να αποφεύγουν τις τροφές και τα ροφήματα που περιέχουν καφεΐνη για αρκετές ημέρες πριν τους αγώνες.
