Κονδύλια, ύψους 1 δισ. ευρώ, από το παλιό ΕΣΠΑ κινδυνεύουν να χαθούν λόγω της στάσης πληρωμών του Δημοσίου, η οποία μπλοκάρει την ομαλή εκτέλεση των έργων, που θα πρέπει –πάση θυσία– να ολοκληρωθούν έως τα τέλη του 2015.
Σημειώνεται ότι η Ε.Ε. πληρώνει απολογιστικά τα έργα, δηλαδή αφού πρώτα πληρωθούν από το Πρόγραμμα Δημόσιων Επενδύσεων και κατατεθούν στην Ε.Ε. τα αντίστοιχα «τιμολόγια». Από τις αρχές του 2015, τα αιτήματα πληρωμών που έχει υποβάλει η ελληνική πλευρά περιορίζονται μόλις στα 120 εκατ. ευρώ, σε μια περίοδο που το Πρόγραμμα θα έπρεπε να τρέξει με γρήγορους ρυθμούς, προκειμένου να ολοκληρωθούν έγκαιρα τα έργα και να διεκδικηθούν τα υπόλοιπα χρήματα από την Κοινότητα, που συνολικά φθάνουν τα 3,5 δισ. ευρώ. Σε άμεσο κίνδυνο βρίσκονται πλέον κονδύλια 1 δισ. ευρώ από το παλιό ΕΣΠΑ, που παρά το γεγονός ότι βαίνει οριστικά προς το τέλος του, διανύει και τη δυσκολότερη χρονιά σε ό,τι αφορά την υλοποίηση των έργων. Η στάση πληρωμών από την πλευρά του Δημοσίου μπλοκάρει την ομαλή εκτέλεση των έργων, που θα πρέπει πάση θυσία να ολοκληρωθούν έως τα τέλη του 2015.
Επιπλέον, καθυστερεί τις πληρωμές από την Κοινότητα, η οποία πληρώνει απολογιστικά τα έργα, δηλαδή αφού πρώτα πληρωθούν από το Πρόγραμμα Δημοσίων Επενδύσεων και κατατεθούν στην Ε.Ε. τα αντίστοιχα «τιμολόγια». Είναι χαρακτηριστικό ότι όλο το 2015 τα αιτήματα πληρωμών που έχει υποβάλει η ελληνική πλευρά περιορίζονται στα 120 εκατ. ευρώ, σε μια περίοδο που το πρόγραμμα θα έπρεπε να «φουλάρει» τις μηχανές του, προκειμένου να ολοκληρωθούν έγκαιρα τα έργα και να διεκδικηθούν τα υπόλοιπα χρήματα από την Κοινότητα, που συνολικά φθάνουν τα 3,5 δισ. ευρώ. Ο προγραμματισμός του παλιού ΕΣΠΑ, που έληξε τυπικά το 2013, επιτρέπει την επέκταση της περιόδου υλοποίησης των έργων κατά δύο χρόνια αργότερα, δηλαδή έως και τέλη του 2015. Ετσι παρά το γεγονός ότι η απορρόφηση των κοινοτικών πόρων είχε ομαλοποιηθεί τα προηγούμενα χρόνια, φθάνοντας το 85%, η τελευταία χρονιά μπορεί να λειτουργήσει ως τροχοπέδη στην προσπάθεια της χώρας να αξιοποιήσει τα κοινοτικά χρήματα.
Στη διακεκαυμένη ζώνη κινδύνου βρίσκονται όχι μόνο τα οδικά και τα περιβαλλοντικά έργα, αλλά και τα επενδυτικά σχέδια που υλοποιούνται από ιδιώτες. Η αβεβαιότητα στην οικονομία αναστέλλει κάθε επενδυτική διάθεση, με αποτέλεσμα να γενικεύεται το πρόβλημα χαμηλής απορρόφησης των κεφαλαίων που δίνονται μέσω χρηματοδοτικών εργαλείων, αλλά και αυτών που δίνονται μέσω προγραμμάτων όπως αυτό της ενίσχυσης μικρομεσαίων επιχειρήσεων. Εκτός από τα προγράμματα του περιβάλλοντος και της ψηφιακής σύγκλισης, που παραδοσιακά ήταν οι μεγάλοι ασθενείς στο ΕΣΠΑ, σε κίνδυνο μπορεί να βρεθούν και προγράμματα όπως για την ανταγωνιστικότητα, που εμφάνιζε υψηλή απορρόφηση. Το υψηλό ποσοστό απορρόφησης, που εμφανίζεται στο 90%, είναι εν μέρει παραπλανητικό, αφού περιλαμβάνει τα χρήματα που έχουν δεσμευθεί, ακόμη και αν αυτά δεν έχουν φτάσει στην πραγματική οικονομία.
Είναι χαρακτηριστικό ότι οι πληρωμές για οριζόντιες δράσεις επιχειρηματικότητας,δηλαδή αυτές που υλοποιούνται μέσα απ' όλα τα προγράμματα, περιορίζονται στα 3,1 δισ. ευρώ όταν ο συνολικός προϋπολογισμός για τις σχετικές δράσεις φθάνει τα 4,8 δισ. ευρώ. Αντίστοιχα οι πληρωμές για έργα μεταφορών περιορίζονται στα 6,4 δισ. ευρώ, όταν ο αντίστοιχος προϋπολογισμός ανέρχεται στα 13 δισ. ευρώ, οι πληρωμές για δράσεις ψηφιακής σύγκλισης μόλις και φθάνουν τα 695 εκατ. ευρώ σε σύνολο προϋπολογισμού 2,1 δισ. ευρώ, ενώ οι πληρωμές για έργα περιβάλλοντος εξαντλούνται σε 1,9 δισ. ευρώ, όταν ο συνολικός προϋπολογισμός των έργων φθάνει τα 5,2 δισ. ευρώ.
Πηγή: Η Καθημερινή
(Ευγενία Τζώρτζη)