Το ενδεχόμενο ανασχηματισμού της κυβέρνησης αμέσως μετά την ψήφιση των τελευταίων προαπαιτουμένων και την εκταμίευση της δόσης από τους εταίρους, δηλαδή το επόμενο διάστημα και όχι το φθινόπωρο όπως προέβλεπε ο αρχικός σχεδιασμός του πρωθυπουργού Αλέξη Τσίπρα, επανέρχεται στο προσκήνιο στον απόηχο της συμφωνίας με τους εταίρους.
Η πρόσφατη απόφαση του Eurogroup και η αναφορά σε μελλοντική διευθέτηση του χρέους μπορεί να δημιουργούν σκηνικό σταθερότητας για τη χώρα, αλλά, παρά τις περί του αντιθέτου προσδοκίες στο Μέγαρο Μαξίμου, αποδεικνύονται ανεπαρκείς για την ανάταξη του πολιτικού κλίματος.
Ο πρωθυπουργός Αλ. Τσίπρας είχε επενδύσει στην ολοκλήρωση της αξιολόγησης για τη σταδιακή ανάκαμψη τόσο της προσωπικής του εικόνας όσο και των δημοσκοπικών ποσοστών του ΣΥΡΙΖΑ. Oμως, στις μετρήσεις της κοινής γνώμης καταγράφεται αποδοκιμασία των κυβερνητικών χειρισμών στη διαπραγμάτευση με τους εταίρους, ενώ πολύ χαμηλές είναι οι προσδοκίες για ανάκαμψη της οικονομίας το επόμενο διάστημα. Δεν είναι εξάλλου τυχαίο ότι ο κ. Αλ. Τσίπρας έχει επιλέξει να απουσιάζει από το «πρώτο πλάνο» της επικοινωνιακής διαχείρισης των αποτελεσμάτων του Eurogroup και το βάρος της στήριξης της συμφωνίας έχει αναλάβει να σηκώσει ο υπουργός Οικονομικών Ευκλ. Τσακαλώτος, ενώ κυβερνητικά στελέχη αναγνωρίζουν πως το κλίμα στο εσωτερικό της Κ.Ο. του ΣΥΡΙΖΑ είναι πλέον εξαιρετικά βαρύ.
Οι εκκρεμότητες
Ως εκ τούτου, σύμφωνα με πληροφορίες, ο πρωθυπουργός δεν αποκλείεται να αναθεωρήσει τον αρχικό του σχεδιασμό που προέβλεπε ανασχηματισμό στα τέλη φθινοπώρου και σε κάθε περίπτωση μετά το συνέδριο του ΣΥΡΙΖΑ.
«Κλειδιά» για τις τελικές αποφάσεις του κ. Αλ. Τσίπρα θα είναι: Πρώτον, η ψήφιση των προαπαιτουμένων που παραμένουν σε εκκρεμότητα ώστε να εκταμιευθεί η δόση. Δεύτερον, η οριστικοποίηση του χρόνου διεξαγωγής του συνεδρίου του κόμματος.
Με βάση τον σχεδιασμό του Μεγάρου Μαξίμου, αμφότερες οι εκκρεμότητες θα πρέπει να έχουν διευθετηθεί εντός της τρέχουσας εβδομάδας. Μέσω τηλεδιασκέψεων, αναμένεται να οριστικοποιηθεί ποιες από τις «ουρές» της διαπραγμάτευσης θα πρέπει να νομοθετηθούν και το πιθανότερο είναι, σε συνεργασία με τους εκπροσώπους των θεσμών, να κατατεθούν εντός της εβδομάδας οι απαραίτητες τροπολογίες, καθώς ο πρωθυπουργός απορρίπτει τη λύση της έκδοσης Πράξης Νομοθετικού Περιεχομένου. Παράλληλα, τις επόμενες ημέρες θα ληφθούν οι τελικές αποφάσεις για τον χρόνο διεξαγωγής του συνεδρίου του ΣΥΡΙΖΑ, που αρχικά ήταν προγραμματισμένο να διεξαχθεί εντός του Ιουλίου. Οπως αναφέρεται, είναι ισχυρό το ενδεχόμενο ο κ. Τσίπρας να αποδεχθεί τις εισηγήσεις για μετάθεση του συνεδρίου το φθινόπωρο.
Εξάλλου, υπέρ της αναβολής δεν τάσσονται πλέον μόνο οι «53», αλλά και μέλη της πλειοψηφίας που στηρίζει στην εσωκομματική σκακιέρα τον πρωθυπουργό.
Εάν, λοιπόν, η αναβολή του συνεδρίου οριστικοποιηθεί, ο κ. Τσίπρας μπορεί να επιλέξει να αξιοποιήσει τώρα το «χαρτί» του ανασχηματισμού, παρότι συνεργάτες του στην κυβέρνηση και το κόμμα επιμένουν πως οι αλλαγές στη σύνθεση του υπουργικού συμβουλίου θα καθυστερήσουν.
Σημειώνεται πως, σύμφωνα με το σκεπτικό ορισμένων εκ των τελευταίων, ο ανασχηματισμός θα πρέπει σε κάθε περίπτωση να έπεται του συνεδρίου του ΣΥΡΙΖΑ για δύο λόγους: Πρώτον, προκειμένου όλοι οι υπουργοί να έχουν χρόνο και να κριθούν με μετρήσιμους στόχους, χωρίς το βάρος της εκκρεμότητας της διαπραγμάτευσης με τους εταίρους. Δεύτερον, επειδή εκ των πραγμάτων οι αλλαγές στο υπουργικό συμβούλιο θα δημιουργήσουν «δυσαρεστημένους» επηρεάζοντας δυσμενώς για τον κ. Τσίπρα τους εσωκομματικούς συσχετισμούς στο συνέδριο.
Μήνυμα σταθερότητας
Πάντως, εάν όντως ο πρωθυπουργός επιλέξει τον δρόμο του ανασχηματισμού, θα ενισχύσει και το μήνυμα πολιτικής σταθερότητας που επιχειρεί να εκπέμψει με τις τελευταίες του παρεμβάσεις εντός και εκτός Βουλής. Η θέση «εκλογές στο τέλος της τετραετίας» που προέβαλε ο κ. Τσίπρας την περασμένη Κυριακή, στην ομιλία του πριν από την ψηφοφορία για τα προαπαιτούμενα, υπηρετεί πολλαπλές στοχεύσεις. Μεταξύ άλλων –σε συνδυασμό με την ολοκλήρωση της αξιολόγησης– διαμορφώνει κλίμα σταθεροποίησης στο οικονομικό πεδίο, ενώ παράλληλα λειτουργεί «κατευναστικά» στους κόλπους της Κ.Ο. του ΣΥΡΙΖΑ, με το επιχείρημα ότι υπάρχει διαθέσιμος χρόνος για τη δημοσκοπική ανάκαμψη του κόμματος.
Παρότι από το Μέγαρο Μαξίμου μεταδίδεται μετ' επιτάσεως πως ο κ. Τσίπρας έχει ως στρατηγικό στόχο την εξάντληση της τετραετίας, στα κόμματα της αντιπολίτευσης είναι κοινή η εκτίμηση πως ο πρωθυπουργός θα λάβει τις τελικές του αποφάσεις τον Οκτώβριο. Οπως σημειώνεται, τότε θα γνωρίζει ποιο ακριβώς ήταν το πολιτικό κόστος των μέτρων που ψηφίστηκαν τον τελευταίο μήνα, εάν και με ποιους όρους θα παραμείνει στο πρόγραμμα το ΔΝΤ, πόσο «επώδυνη» θα είναι για την κυβέρνηση η επόμενη αξιολόγηση και, τέλος, εάν ο προϋπολογισμός του επόμενου έτους θα μπορεί να εκτελεστεί χωρίς να απαιτηθούν νέες παρεμβάσεις στα μέτωπα των δαπανών ή των εσόδων.
Κώστας Παπαδιόχος (Καθημερινή)