Εκτεταμένες και βαθιές αλλαγές στη φορολογία εισοδήματος καθώς και της ακίνητης περιουσίας φέρνει το 2016. Ορισμένες κατηγορίες φορολογουμένων θα κληθούν να πληρώσουν αυξημένο φόρο για τα εισοδήματα του 2015 ενώ προωθούνται ανατροπές για μισθωτούς, συνταξιούχους, αγρότες, ελεύθερους επαγγελματίες, επιχειρήσεις και ιδιοκτήτες ακινήτων που θα φανούν τόσο στη μηνιαία παρακράτηση της Εφορίας όσο και στην εκκαθάριση των φορολογικών δήλώσεων του 2017.
Επίσης τη νέα χρονιά θα υπάρξουν αλλαγές στη μέτρηση και στο ύψος του αφορολόγητου ορίου για τα φυσικά πρόσωπα και υποχρέωση υποβολής δήλωσης «πόθεν έσχες» από όλους τους φορολογούμενους για τη σύνταξη του περιουσιολογίου.
Ειδικότερα μετά τις αλλαγές στη φορολογία εισοδήματος τα εκκαθαριστικά σημειώματα του επόμενου έτους θα είναι «φουσκωμένα» για τις ακόλουθες κατηγορίες:
Μισθωτοί - συνταξιούχοι
Αναδρομικό «χαράτσι» για ποσά πάνω από 30.000
Οσοι αποκτήσουν φέτος εισοδήματα πάνω από 30.000 ευρώ με την εκκαθάριση της φορολογικής τους δήλωσης θα κληθούν να πληρώσουν έξτρα φόρο λόγω της αναδρομικής αύξησης της ειδικής εισφοράς αλληλεγγύης από την 1η Ιανουαρίου 2015.
Συγκεκριμένα θα πληρώσουν την αυξημένη εισφορά αλληλεγγύης για τα εισοδήματα από μισθούς και συντάξεις που απέκτησαν από την 1η Ιανουαρίου 2015 μέχρι και τον Ιούλιο του 2015 που ενεργοποιήθηκε η αύξηση της εισφοράς αλληλεγγύης. Οι συντελεστές ειδικής εισφοράς αλληλεγγύης για ετήσια εισοδήματα άνω των 30.000 ευρώ έχουν διαμορφωθεί πλέον:
• Στο 2% από 1,4% για εισοδήματα από 30.001 έως 50.000 ευρώ
• Σε 6% από 2,8% για εισοδήματα από 50.001 έως 100.000 ευρώ
• Σε 6% από 2,8% για εισοδήματα από 100.001 έως 500.000 ευρώ
• Στο 8% από 2,8% για εισοδήματα άνω των 500.000 ευρώ.
Ελεύθεροι επαγγελματίες
Η προκαταβολή «καίει» και τα μπλοκάκια
Με την εκκαθάριση της φορολογικής δήλωσης που θα υποβάλουν θα κληθούν να πληρώσουν αυξημένη προκαταβολή φόρου που θα ανεβάσει σημαντικά τη συνολική φορολογική τους επιβάρυνση.
Συγκεκριμένα η προκαταβολή φόρου εισοδήματος έχει αυξηθεί για τα εισοδήματα του 2015 από 55% σε 75% ενώ για τα εισοδήματα του 2016 εκτοξεύεται στο 100%.
Στους φορολογούμενους που θα επιβαρυνθούν περιλαμβάνονται και χιλιάδες εργαζόμενοι με «μπλοκάκια» οι οποίοι εισπράττουν ταυτόχρονα και μισθούς.
Οι εν λόγω φορολογούμενοι θεωρούνται από την Εφορία «ελεύθεροι επαγγελματίες» και αναγκάζονται ήδη να πληρώνουν κύριο φόρο 26% επί του καθαρού εισοδήματος από τα «μπλοκάκια» και προκαταβολή φόρου υπολογιζόμενη επί του κύριου φόρου.
Επιχειρήσεις
Από το 26% στο 29% ο συντελεστής για τα κέρδη
Σημαντικές επιβαρύνσεις έρχονται και για τις επιχειρήσεις. Ετσι μετά την αύξηση της προκαταβολής φόρου από 80% σε 100% για τις ανώνυμες εταιρίες και ΕΠΕ και μάλιστα αναδρομικά από τη χρήση του 2014, τα φετινά κέρδη των επιχειρήσεων θα φορολογηθούν το επόμενο έτος με νέο υψηλότερο συντελεστή.
Συγκεκριμένα ο συντελεστής φορολόγησης των νομικών προσώπων αυξήθηκε από 26% σε 29% για τα κέρδη που προκύπτουν από την 1η Ιανουαρίου 2015 και μετά. Οι ομόρρυθμες και ετερόρρυθμες εταιρείες θα πληρώσουν και αυξημένη προκαταβολή φόρου εισοδήματος, αφού ο συντελεστής από 55% ανέβηκε στο 75%.
Ενοίκια
Κεραμίδα 142,2 εκατ. Τι ισχύει για τα ανείσπρακτα
Περισσότερους φόρους κατά 142,2 εκατ. ευρώ θα καταβάλουν οι φορολογούμενοι που εισπράττουν ενοίκια καθώς αναμένεται να καθιερωθεί νέα φορολογική φορολογίας στην οποία οι συντελεστές 11% (για ετήσια ποσά μέχρι 12.000 ευρώ) και 33% (για τα πέραν των 12.000 ευρώ ετήσια ποσά) θα είναι αυξημένοι.
Επιπρόσθετα καταργήθηκε η δυνατότητα που είχαν οι φορολογούμενοι να εκχωρούν στο Δημόσιο τα ανείσπρακτα ενοίκια. Οι ιδιοκτήτες ακινήτων για να απαλλαγούν από την πληρωμή φόρου εισοδήματος για ενοίκια που δεν θα έχουν εισπράξει φέτος θα πρέπει να ασκήσουν αγωγή κατά του ενοικιαστή που δεν καταβάλλει εγκαίρως τα οφειλόμενα ενοίκια.
Σύμφωνα με το τελευταίο νόμο 4346/2015 τα ενοίκια που παραμένουν ανείσπρακτα από την 1η Ιανουαρίου 2015 δεν θα συνυπολογίζονται στο συνολικό εισόδημά του εκμισθωτή, εφόσον έως την προθεσμία υποβολής της δήλωσης φορολογίας εισοδήματος έχει εκδοθεί εις βάρος του μισθωτή διαταγή πληρωμής ή διαταγή απόδοσης χρήσης μίσθιου ή δικαστική απόφαση αποβολής ή επιδίκασης μισθωμάτων ή έχει ασκηθεί εναντίον του μισθωτή αγωγή αποβολής ή επιδίκασης μισθωμάτων.
Τα ανείσπρακτα θα δηλώνονται σε ειδικό κωδικό της δήλωσης φορολογίας εισοδήματος και θα φορολογούνται στο οικονομικό έτος που θα εισπραχθούν. Οσοι δεν ασκήσουν αγωγή κατά των ενοικιαστών θα φορολογηθούν για τα ποσά των ενοικίων που δεν θα έχουν εισπράξει.
Αγρότες
Από το 55% στο 75% η προκαταβολή
Μετά τον διπλασιασμό της προκαταβολής φόρου εισοδήματος από 27,5% σε 55% και μάλιστα αναδρομικά από τα εισοδήματα του 2014 που πληρώνουν τώρα με νέα εκκαθαριστικά σημειώματα, οι αγρότες το επόμενο έτος θα δουν στα εκκαθαριστικά σημειώματα την φορολογική τους επιβάρυνση να αυξάνεται ακόμη περισσότερο.
Η προκαταβολή φόρου εισοδήματος που θα πληρώσουν το 2016 με την εκκαθάριση των φορολογικών δηλώσεων ανεβαίνει από το 55% στο 75%.
Οι βασικές παρεμβάσεις
Αλλαγές στην κλίμακα και στους συντελεστές φορολογίας εισοδήματος και στα τεκμήρια διαβίωσης, κατάργηση φοροαπαλλαγών, σύνδεση του αφορολόγητου ορίου για μισθωτούς και συνταξιούχους με το «πλαστικό χρήμα», φορολόγηση και νομιμοποίηση των αδήλωτων εισοδημάτων, νέος φόρος ακινήτων, αναπροσαρμογές στις αντικειμενικές αξίες και ενεργοποίηση του περιουσιολογίου είναι οι βασικές παρεμβάσεις που θα ξεδιπλωθούν σταδιακά από την αρχή του νέου έτους.
Στις υπηρεσίες του υπουργείου Οικονομικών έχουν αρχίσει να καταστρώνονται σχέδια για το μείγμα των φορολογικών παρεμβάσεων που θα εφαρμοστούν το 2016. Ειδικότερα:
Περιουσιολόγιο
Στη ρύθμιση των αδήλωτων και υποθέσεις υπό έλεγχο
Μετά τις γιορτές θα κατατεθούν στη Βουλή τα νομοσχέδια για τη φορολόγηση και νομιμοποίηση του «μαύρου» χρήματος και το νέο περιουσιολόγιο. Σύμφωνα με πληροφορίες, στη ρύθμιση για τη νομιμοποίηση των αδήλωτων εισοδημάτων θα περιληφθούν και υποθέσεις για τις οποίες έχει ήδη ξεκινήσει ο έλεγχος, αλλά δεν έχει τελεσιδικήσει στα δικαστήρια.
Οι εισηγήσεις που δέχεται η ηγεσία του υπουργείου Οικονομικών είναι να περιληφθούν ακόμη και οι υποθέσεις για τις οποίες δεν έχουν ακόμη εκδικαστεί στα διοικητικά δικαστήρια προκειμένου να υπάρξει αποσυμφόρηση για τη Δικαιοσύνη αλλά και να στεφθεί με σίγουρη εισπρακτική επιτυχία το εγχείρημα. Ο φόρος για τη νομιμοποίηση των κεφαλαίων θα υπολογίζεται με βάση τη φορολογική κλίμακα του εισοδήματος των φυσικών προσώπων του έτους κατά το οποίο αποκτήθηκαν τα κεφάλαια. Η επιλογή του έτους θα είναι δικαίωμα του φορολογούμενου. Οσοι μεταφέρουν τα κεφάλαιά τους από το εξωτερικό στην Ελλάδα ή από «το στρώμα» στο τραπεζικό σύστημα θα έχουν σημαντική έκπτωση από τον φόρο.
Η ρύθμιση αποτελεί για το υπουργείο το «σκαλοπάτι» για το περιουσιολόγιο, στο οποίο τον Σεπτέμβριο του 2016 οι φορολογούμενοι θα κληθούν να δηλώσουν το σύνολο της κινητής και ακίνητης περιουσίας τους σε Ελλάδα και εξωτερικό. Περιουσιακά στοιχεία που θα εντοπιστούν από τις φορολογικές αρχές να μην έχουν δηλωθεί στο περιουσιολόγιο θα κατάσχονται και θα επιβάλλεται πρόστιμο ισόποσο της αξίας τους.
Κλίμακα
Ενιαία για κάθε εισόδημα με στόχο 300 εκατ.
Τον Φεβρουάριο του 2016 αναμένεται να ανοίξει ο διάλογος για τη μεγάλη φορολογική μεταρρύθμιση για τη φορολογία εισοδήματος φυσικών προσώπων που θα εφαρμοστεί από τα εισοδήματα που θα αποκτηθούν από την 1η Ιανουαρίου του 2016. Στις προθέσεις της ηγεσίας του υπουργείου Οικονομικών είναι η επιστροφή σε μια ενιαία φορολογική κλίμακα με την οποία θα αθροίζονται και θα φορολογούνται όλα τα εισοδήματα. Η θέσπιση ενιαίας φορολογικής κλίμακας πρόκειται να προκαλέσει αύξηση των φορολογικών εσόδων κατά τουλάχιστον 300 εκατ. ευρώ, καθώς οι φορολογούμενοι που έχουν εισόδημα από πολλαπλές πηγές πρόκειται να επιβαρυνθούν.
Φοροαπαλλαγές
Επανεξέταση από μηδενική βάση για το ψαλίδισμα
Από μηδενική βάση επανεξετάζονται οι 716 φοροαπαλλαγές που κοστίζουν στο προϋπολογισμό περίπου 3 δισ. ευρώ ετησίως. Μόνο στη φορολογία κεφαλαίου (ακινήτων κ.λπ.) οι φοροαπαλλαγές κοστίζουν 426 εκ. ευρώ και ευνοούνται 1,1 εκατ. φορολογούμενοι. Οι κυριότερες από αυτές είναι οι απαλλαγές από τον ΕΝΦΙΑ, καθώς και τα αφορολόγητα όρια στη φορολογία κληρονομιών και γονικών παροχών. Στο πλαίσιο της δημιουργίας του νέου φόρου ακίνητης περιουσίας εντός του 2016 οι φοροαπαλλαγές του φόρου ακινήτων αναμένεται να βρεθούν στο μικροσκόπιο και να «ψαλιδιστούν».
Ακίνητα
Οι νέες αντικειμενικές ξαναμοιράζουν τον ΕΝΦΙΑ
Οι νέες αντικειμενικές αξίες αναμένεται να είναι μειωμένες σε μέσα επίπεδα έως και 45% στην Αττική και έως 39% στην υπόλοιπη Ελλάδα. Σε ελάχιστες περιοχές οι αντικειμενικές αξίες θα πρέπει να αυξηθούν, καθώς παραμένουν σε επίπεδα χαμηλότερα από τις τιμές της αγοράς παρά την κρίση. Ωστόσο ακόμη και με τις νέες μειωμένες αντικειμενικές το Δημόσιο θα πρέπει να εισπράξει τα ίδια έσοδα δηλαδή 2,65 δισ. ευρώ που προβλέπεται να εισπραχθούν μέσω του ΕΝΦΙΑ. Αυτό σημαίνει ότι για να αντισταθμιστεί η μείωση των αντικειμενικών ορισμένες κατηγορίες ιδιοκτητών ακινήτων θα επιβαρυνθούν περισσότερο σε σχέση με σήμερα.
Για όλες τις δαπάνες
Αφορολόγητο θα θεμελιώνει μόνο το πλαστικό χρήμα
Από τις αρχές του 2016, το πλαστικό χρήμα μπαίνει για τα καλά στην καθημερινότητά μας, αφού η Εφορία θα αναγνωρίζει πλέον για έκπτωση μόνο δαπάνες που πραγματοποιούνται μέσω χρεωστικών ή πιστωτικών καρτών ή μέσω τραπεζικής συναλλαγής.
Ετσι ουσιαστικά καθίσταται υποχρεωτική η χρήση των καρτών στις καθημερινές συναλλαγές, αφού οι φορολογούμενοι για να κερδίσουν το αφορολόγητο όριο αλλά και τις εκπτώσεις φόρου που θα διατηρηθούν για τα εισοδήματα του 2016 θα πρέπει να πραγματοποιούν όλες τις δαπάνες που δηλώνουν στη φορολογική τους δήλωση με πλαστικό χρήμα ή μέσω τραπεζικού συστήματος.
Αυτό σημαίνει ότι με κάρτες ή με τραπεζική συναλλαγή θα πρέπει να γίνονται οι αγορές καταναλωτικών ή μη αγαθών, οι πληρωμές για φροντιστήρια, ιδιωτικά σχολεία, ενοίκια, ιατρικά έξοδα, νοσήλια, βοηθητικό προσωπικό, ξενοδοχεία, εστιατόρια, ταβέρνες, μπαρ και οποιαδήποτε αγορά κινητών και ακίνητων περιουσιακών στοιχείων.
Παράλληλα, εξετάζεται για τους επιτηδευματίες όλες οι επαγγελματικές δαπάνες που εκπίπτουν από τα ακαθάριστα έσοδά τους να γίνονται με ηλεκτρονικό τρόπο και όχι μόνο όσες είναι άνω των 500 ευρώ.
Στο TAXISnet
Στην περίπτωση της χρεωστικής κάρτας, ο συνδεδεμένος μ' αυτήν τραπεζικός λογαριασμός θα πρέπει προηγουμένως να έχει δηλωθεί ηλεκτρονικά, στο σύστημα ΤΑΧΙSnet, ως προοριζόμενος να εξυπηρετήσει την εξόφληση δαπανών με «πλαστικό χρήμα» για την κάλυψη του αφορολόγητου ορίου.
Η τράπεζα, στην οποία έχει εκδοθεί η πιστωτική ή έχει ανοιχτεί ο λογαριασμός με τον οποίο συνδέεται η χρεωστική κάρτα, θα εκδίδει βεβαίωση με αναλυτικά στοιχεία για το κάθε είδος δαπάνης που πληρώθηκε.
Εξετάζεται, μάλιστα, το ενδεχόμενο να υποχρεωθούν οι τράπεζες να υποβάλουν ηλεκτρονικά στο σύστημα ΤΑΧΙSnet όλο το περιεχόμενο κάθε βεβαίωσης. Ετσι το σύνολο των δαπανών θα εμφανίζεται προεκτυπωμένο στην ηλεκτρονική φορολογική του δήλωση και θα προκύπτει άμεσα αν καλύφθηκε ή όχι το αφορολόγητο όριο.
Θα εξαιρεθούν οι συνταξιούχοι άνω των 75 ετών και οι κάτοικοι ακριτικών περιοχών που δεν έχουν πρόσβαση στο διαδίκτυο και στα μηχανήματα POS. Οι αλλαγές αυτές θα αποτυπωθούν στις φορολογικές δηλώσεις που θα υποβληθούν το 2017.
Ποιοι θα πληρώσουν τα επιπλέον 2,195 δισ.
• 883 εκατ. κοστιζει η αύξηση του ΦΠΑ σε πλήθος αγαθών και υπηρεσιών από 13% σε 23%.
• 314 εκατ. θα πληρωσουν επιπλέον όσοι έχουν ετήσια εισοδήματα άνω των 30.000 ευρώ εξαιτίας των αυξημένων συντελεστών ειδικής εισφοράς αλληλεγγύης.
• 157 εκατ. θα επιβαρυνθουν ατομικές και λοιπές μικρομεσαίες επιχειρήσεις, ελεύθεροι επαγγελματίες και αγρότες, από την αύξηση στο 75% από 55% της προκαταβολής φόρου.
• 324 εκατ. επιπλεον έσοδα προβλέπονται από τις αυξήσεις των συντελεστών φορολογίας για ενοίκια, αγροτικά εισοδήματα και κέρδη των εταιρειών.
• 150 εκατ. θα αποδωσει στα δημόσια ταμεία η αναθεώρηση της φορολογίας εισοδήματος φυσικών προσώπων.
• 367 εκατ. ειναι ο λογαριασμος από επιβολή ειδικού τέλους, ανά στήλη, κάθε παιγνίου του ΟΠΑΠ, αύξηση συντελεστών στον φόρο πολυτελούς διαβίωσης κατά 30% και στον φόρο ασφαλίστρων, κατάργηση απαλλαγών από τον ΕΝΦΙΑ και επιστροφής του ΕΦΚ στο πετρέλαιο για αγροτική χρήση και ενεργοποίηση φορολόγησης επί των τηλεοπτικών διαφημίσεων.
ΗΜΕΡΗΣΙΑ (ΚΩΣΤΑΣ ΑΝΤΩΝΑΚΟΣ)