Βαθμολογία

Το 2015 η ρύθμιση για τα «κόκκινα» δάνεια

To αργότερο ως τον προσεχή Οκτώβριο θα έχει νομοθετηθεί ο Μηχανισμός επίλυσης εξωδικαστικών διαφορών για τις οφειλές των επιχειρήσεων, σύμφωνα με έγκυρες κυβερνητικές πηγές.

Αν και ο υπουργός Ανάπτυξης κ. Νίκος Δένδιας επιδιώκει η νομοθέτηση να γίνει εντός του προσεχούς Σεπτεμβρίου - «όσο το δυνατόν γρηγορότερα» τονίζει συνεχώς στους συνεργάτες του και πηγαινοέρχεται στην Τράπεζα της Ελλάδος συσκεπτόμενος με τον διοικητή της κ. Γιάννη Στουρνάρα -, ωστόσο φαίνεται ότι η πολυπλοκότητα του θέματος και η εμπλοκή πολλών παραγόντων (Τράπεζα της Ελλάδος, υπουργείο Ανάπτυξης, υπουργείο Οικονομικών, υπουργείο Δικαιοσύνης, υπουργείο Εργασίας, Επιτροπή Ανταγωνισμού, Ελληνική Ενωση Τραπεζών και φυσικά τρόικα) στη διαμόρφωση του τελικού σχεδίου δεν θα επιτρέψουν να γίνει νωρίτερα από τον Οκτώβριο.

Σε κάθε περίπτωση, όμως, πρόκειται να τεθεί σε εφαρμογή από τις πρώτες ημέρες του 2015, δεδομένου ότι η κατάσταση είναι εξαιρετικά πιεστική στην αγορά, υπάρχουν πολλές επιχειρήσεις οι οποίες έχουν προοπτικές, αλλά καθημερινά βυθίζονται στην «κινούμενη άμμο» των αδιεξόδων που έχει διαμορφώσει η ύφεση.

Οι ίδιοι παράγοντες τονίζουν ότι το ευνοϊκό πλαίσιο θα ισχύει για τις επιχειρήσεις που έχουν προσφύγει στον Μηχανισμό και είναι συνεπείς στις δεσμεύσεις που έχουν αναλάβει. Στην περίπτωση όμως που εμφανιστούν ασυνεπείς και δεν εφαρμόζουν τις δεσμεύσεις, τότε θα αναβιώνει το χρέος προς όλους: προς τις τράπεζες, το Δημόσιο, τα ασφαλιστικά ταμεία, τους εργαζομένους και τους προμηθευτές τους.

Σύμφωνα λοιπόν με κυβερνητικές πηγές, το σχέδιο θα αφορά τη δημιουργία ενός πλαισίου - το οποίο ταυτόχρονα θα είναι σαφές αλλά και αρκετά ευρύ προκειμένου να παρέχει τα περιθώρια συνδυασμών και αξιοποίησης από διαφορετικές κατηγορίες και ξεχωριστές περιπτώσεις επιχειρήσεων - στο οποίο θα προστρέχει μια επιχείρηση για να διευθετεί προβλήματα των χρεών της προς τις τράπεζες, το Δημόσιο, τα ασφαλιστικά ταμεία και τους προμηθευτές της. Ως εκ τούτου συμμετέχοντες στην «ομάδα» διαχείρισης θα είναι εκπρόσωποι των τραπεζών, του Δημοσίου, των ασφαλιστικών ταμείων, των πάσης φύσεως προμηθευτών στους οποίους οφείλει και των εργαζομένων της.

Την πρωτοβουλία για τη σύγκληση της «ομάδας» δεν έχει ακόμη διευκρινιστεί ποιος θα την έχει - αν θα την έχουν οι τράπεζες, η ίδια η επιχείρηση ή από κοινού και οι δύο πλευρές. Η επιχείρηση η οποία θα έχει προσφύγει σ' αυτή τη διαδικασία θα πρέπει να εμφανίσει πρόγραμμα αναδιάρθρωσης έτσι ώστε να πείσει τους πιστωτές της ότι μπορεί να γίνει βιώσιμη και έχει προοπτικές και ότι οι μέτοχοί της είναι διατεθειμένοι να συνεισφέρουν νέα κεφάλαια, είτε δικά τους είτε άλλων επενδυτών. Από την άλλη πλευρά, οι τράπεζες θα μπορούν να προχωρήσουν σε «κούρεμα» των δανειακών υποχρεώσεών της, όπως επίσης το Δημόσιο - εφόσον η εταιρεία τού οφείλει - και τα ασφαλιστικά ταμεία.

Για να προχωρήσουν όμως το Δημόσιο και τα ασφαλιστικά ταμεία σε «κούρεμα» των οφειλών θα πρέπει να υπάρξει ειδική νομοθετική ρύθμιση που να «λύνει τα χέρια» του υπουργού Οικονομικών και του διοικητή του ΙΚΑ.

Επίσης σχεδιάζεται να δοθούν κίνητρα - κατά το μάλλον ή ήττον - φορολογικά τόσο προς τις επιχειρήσεις που εν δυνάμει μπορούν να προσφύγουν όσο και προς τις τράπεζες.

Ειδικότερα, σύμφωνα με πληροφορίες, πρόκειται να καταργηθεί ο περιορισμός προς τις τράπεζες με βάση τον οποίο δεν τους επιτρέπεται να διαγράψουν χρέη μεγαλύτερα από το 1% του ενεργητικού τους. Επίσης από την πλευρά της Τράπεζας της Ελλάδος σχεδιάζεται να δοθούν κίνητρα «εποπτικού χαρακτήρα» προκειμένου να κάνουν αποτελεσματικές τις αναδιαρθρώσεις των χρεών. Οπως επί παραδείγματι αν σήμερα μια τράπεζα προχωρήσει σε μια απλή ρύθμιση δανείου (π.χ., αύξηση των δόσεων) την υποχρεώνει η Τράπεζα της Ελλάδος να προχωρήσει σε αύξηση των προβλέψεων για επισφαλή δάνεια και ως εκ τούτου επιβαρύνει το λειτουργικό αποτέλεσμά της.

Αξίζει να σημειωθεί ότι αντίστοιχες προτάσεις έχει κάνει από το 2012 σε σχετικό κείμενό του το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο. Κίνητρα για την ένταξη επιχειρήσεων στον Μηχανισμό θα δοθούν και στους προμηθευτές τους. Οπως αναφέρεται χαρακτηριστικά, μεταξύ αυτών θα είναι η απόδοση του ΦΠΑ για το ποσό που εισέπραξαν και όχι για το ποσό που αναγράφεται στο τιμολόγιο που εξέδωσαν, όπως συμβαίνει σήμερα. Ετσι λοιπόν θα γίνει ελκυστική η προσφυγή των επιχειρήσεων στον Μηχανισμό αλλά και η συμμετοχή των τραπεζών.

Παράλληλα το υπουργείο Δικαιοσύνης επεξεργάζεται τη μεταρρύθμιση του πτωχευτικού κώδικα, βασικό στοιχείο της οποίας θα είναι η επιτάχυνση των διαδικασιών πτώχευσης (π.χ., των όσων προβλέπει το άρθρο 99).

Και από την άλλη πλευρά στη διαδικασία διαμόρφωσης του σχεδίου συμμετέχει και η Επιτροπή Ανταγωνισμού - ο αντιπρόεδρος της Επιτροπής κ. Δημήτρης Λουκάς - η οποία διαβίβασε στην πολιτική ηγεσία του υπουργείου Ανάπτυξης ορισμένες κατ' αρχήν παρατηρήσεις, δεδομένου ότι δεν έχει λάβει ακόμη στα χέρια της ένα πλήρες σχέδιο, με τις οποίες επί της ουσίας επισημαίνει ότι ο υπό διαμόρφωση Μηχανισμός θα πρέπει να έχει ημερομηνία λήξης - αν και ακόμη οι αρμόδιοι κυβερνητικοί παράγοντες δεν έχουν καταλήξει, ωστόσο έγκυρες πηγές θεωρούν ότι η διάρκεια του Μηχανισμού δεν μπορεί να είναι μεγαλύτερη των πέντε χρόνων και ως πιθανότερο θεωρούν το διάστημα των δύο-τριών χρόνων - και να μην περιλαμβάνονται αντιανταγωνιστικές ρυθμίσεις, είτε σε ευρωπαϊκό είτε σε εθνικό επίπεδο.

Πόσω μάλλον που η ηγεσία του ΣΕΒ προβάλλει ισχυρές ενστάσεις με το επιχείρημα ότι νοθεύεται το πλαίσιο του ανταγωνισμού. Πάντως οι ίδιες πηγές έλεγαν ότι όταν στην Επιτροπή Ανταγωνισμού αποσταλεί το τελικό σχέδιο της ρύθμισης θα αναλάβει αυτή τη συζήτηση με τη Γενική Διεύθυνση Ανταγωνισμού της Ευρωπαϊκής Επιτροπής προκειμένου να επιβεβαιωθεί ότι δεν νοθεύονται οι κανόνες του ανταγωνισμού.

«Χρέη όσο ένα ΑΕΠ»

Στο υπουργείο Ανάπτυξης κατανοούν τη σημασία που έχει για την ανάκαμψη της οικονομίας η ελάφρυνση του ιδιωτικού τομέα από το τεράστιο φορτίο των χρεών. «Η οικονομία έχει ένα μεγάλο βάρος από το οποίο πρέπει να απαλλαγεί για να μπορέσει να προχωρήσει» τονίζει ο υπουργός κ. Νίκος Δενδιάς μιλώντας προς «Το Βήμα της Κυριακής».

Οπως εξηγεί, «αυτή τη στιγμή υπάρχουν περί τα 80 δισ. ευρώ "κόκκινα" δάνεια. Σε αυτά θα πρέπει να προστεθούν τα χρέη προς το Δημόσιο ύψους 40-50 δισ. ευρώ και προς τα ασφαλιστικά ταμεία περί τα 20 δισ. ευρώ. Αν συνυπολογιστούν και τα χρέη μεταξύ ιδιωτών, τότε μιλάμε για ένα βάρος ίσο με το ΑΕΠ της χώρας. Είναι προφανές ότι για να μπορέσει η οικονομία να ανακάμψει και να αναπτυχθεί με υγιείς προϋποθέσεις θα πρέπει να υπάρχει σημαντική ελάφρυνση. Προς αυτή την κατεύθυνση εργαζόμαστε» επισημαίνει.

«Ομως» προσθέτει «το πρόβλημα είναι εξαιρετικά σύνθετο διότι στη λύση εμπλέκονται η Τράπεζα της Ελλάδος, ως εποπτεύουσα αρχή, οι τέσσερις συστημικές τράπεζες, η κυβέρνηση, η τρόικα, η οποία δεν έχει ενιαία άποψη, η κοινωνία, διότι θα πρέπει να στηριχθούν οι δανειολήπτες που έχουν πραγματικό πρόβλημα έτσι ώστε να μην αισθανθούν αδικημένοι όσοι εξυπηρετούν κανονικά και με θυσίες τις υποχρεώσεις τους, η επιχειρηματική κοινότητα, διότι δεν μπορούμε να δημιουργήσουμε συνθήκες αθέμιτου ανταγωνισμού στηρίζοντας μη βιώσιμες επιχειρήσεις σε βάρος υγιών και ανταγωνιστικών, και, τέλος, θα πρέπει να υπάρχει εξωδικαστική διαδικασία ώστε να μη φορτωθεί το δικαστικό σύστημα, το οποίο είναι ήδη επιβαρημένο. Πρόκειται για μια πολυπαραγοντική εξίσωση και βρισκόμαστε κοντά στη λύση της» σημειώνει ο ίδιος.

Πηγή: ΤΟ ΒΗΜΑ
(Χαροντάκης Δημήτρης)