Ένα φορητό τεχνητό πάγκρεας που κατασκευάστηκε από τη μετατροπή ενός iPhone ρύθμισε ικανοποιητικά το σάκχαρο του αίματος πασχόντων από διαβήτη τύπου Ι κατά τη διάρκεια κλινικής μελέτης που πραγματοποιήθηκε στις ΗΠΑ.
Ο διαβήτης τύπου Ι εμφανίζεται στην παιδική ή εφηβική ηλικία. Πρόκειται για μία χρόνια κατάσταση κατά την οποία το πάγκρεας δεν μπορεί να παράγει ινσουλίνη ή παράγει λιγότερη από αυτή που χρειάζεται. Η ινσουλίνη συνεργάζεται με τη γλυκαγόνη, μία ορμόνη που ανεβάζει τα επίπεδα σακχάρου στο αίμα, και από κοινού διατηρούν το σάκχαρο του αίματος σε υγιή επίπεδα.
Σήμερα το ένα τρίτο των πασχόντων από το νόσημα χρησιμοποιούν αντλίες ινσουλίνης, οι οποίες καταργούν την ανάγκη ενέσεων, ενώ μπορούν να προγραμματιστούν έτσι ώστε να ρυθμίζουν αυτόματα την απελευθέρωση ινσουλίνης. Ομως οι αντλίες δεν μπορούν να εξυπηρετήσουν τις εξειδικευμένες ανάγκες του αρρώστου και δεν απελευθερώνουν γλυκαγόνη. Αντιθέτως, η νέα συσκευή, η οποία περιγράφεται σε δημοσίευμα της επιθεώρησης The New England Journal of Medicine, απελευθερώνει και τις δύο ορμόνες χωρίς ουσιαστική παρέμβαση του ασθενούς.
Tο τεχνητό πάγκρεας είναι η τελευταία εκδοχή μιας συσκευής που οι ειδικοί τελειοποιούν τα τελευταία χρόνια. Το σύστημα περιλαμβάνει ένα iPhone 4S με συνδεδεμένη συσκευή μέτρησης γλυκόζης, δύο αντλίες και δεξαμενές για ινσουλίνη και γλυκαγόνη.
Ενας αισθητήρας εμφυτεύεται υποδορίως στη μία πλευρά της κοιλιακής χώρας του ασθενούς και μετρά τη γλυκόζη στο υγρό ανάμεσα στα κύτταρα, που αντιστοιχεί στα επίπεδα γλυκόζης στο αίμα. Ο αισθητήρας μεταδίδει τις μετρήσεις στο έξυπνο κινητό και το λογισμικό του υπολογίζει τη δόση της ινσουλίνης και της γλυκαγόνης κάθε πέντε λεπτά. Στη συνέχεια μέσω λεπτών σωληναρίων, οι δύο ουσίες μεταφέρονται σε δύο μικροσκοπικά σημεία έγχυσης στην άλλη πλευρά της κοιλιακής χώρας του αρρώστου. Επίσης το τηλέφωνο/τεχνητό πάγκρεας διαθέτει εφαρμογή την οποία ο χρήστης μπορεί να δώσει τις απαραίτητες πληροφορίες έτσι ώστε να απελευθερωθούν αυτόματα οι απαραίτητες ποσότητες των ορμονών. Τέλος, ο ασθενής πρέπει δύο φορές την ημέρα να μετρά το σάκχαρό του και να εισάγει τις πληροφορίες στο τηλέφωνο.
Oι επιστήμονες δοκίμασαν την αποτελεσματικότητα του τεχνητού παγκρέατος επί πενθήμερο σε δύο ομάδες ασθενών, είκοσι ενήλικους και 32 εφήβους, και συνέκριναν τα αποτελέσματα με αυτά των συμβατικών αντλιών ινσουλίνης που χρησιμοποιούσαν οι εθελοντές. Ετσι διαπιστώθηκε ότι το τεχνητό πάγκρεας λειτούργησε πιο ικανοποιητικά από τις συμβατικές αντλίες ινσουλίνης. Στην ομάδα των ενηλίκων η συσκευή περιόρισε σημαντικά τις περιόδους που το σάκχαρο έπεφτε σε πολύ χαμηλά επίπεδα, ενώ στους εφήβους οι παρεμβάσεις λόγω υπογλυκαιμίας περιορίστηκαν σε 0,8 ημερησίως, ενώ με τις αντλίες ινσουλίνης ανέρχονται σε 1,6 την ημέρα. Τέλος το τεχνητό πάγκρεας υπολόγισε τις δόσεις των γευμάτων που έπρεπε να λάβει ο ασθενής χωρίς να χρειαστεί να παρέμβει ο ίδιος.
Ωστόσο, όπως επισημαίνει ο δρ Στίβεν Τζ. Ράσελ, αναπληρωτής καθηγητής στο Γενικό Νοσοκομείο της Μασαχουσέτης θα πρέπει να πραγματοποιηθούν πολλές ακόμα έρευνες.
Πηγή: Η Καθημερινή
Του NICHOLAS BAKALAR THE NEW YORK TIMES