Βαθμολογία

Οι φόροι «ροκάνισαν» τις καταθέσεις

Κατά μισό δισ. περίπου μειώθηκαν οι καταθέσεις τον Φεβρουάριο, μήνα κατά τον οποίο κορυφώθηκαν οι φορολογικές υποχρεώσεις φυσικών και νομικών προσώπων. Οι εκροές ανήλθαν συγκεκριμένα στα 489 εκατ. ευρώ και αφορούν τόσο τα νοικοκυριά όσο και τις επιχειρήσεις, που έχασαν 194 και 295 εκατ. ευρώ αντίστοιχα.

Σύμφωνα με τα στοιχεία της ΤτΕ, το συνολικό ύψος των καταθέσεων υποχώρησε στο τέλος Φεβρουαρίου στα 160,5 δισ. ευρώ, ανεβάζοντας τις συνολικές απώλειες από την έναρξη της κρίσης, δηλαδή στα τέλη του 2009, στα 77 δισ. ευρώ. Από αυτά τα 62,6 δισ. ευρώ είναι οι απώλειες των νοικοκυριών, οι αποταμιεύσεις των οποίων έχουν υποχωρήσει στα 134,2 δισ. ευρώ, ενώ στα 14,3 δισ. ευρώ ανέρχονται οι απώλειες για τις επιχειρήσεις, η ρευστότητα των οποίων έχει περιοριστεί στα 26,3 δισ. ευρώ.

Η ραγδαία υποχώρηση των καταθέσεων –που σημειώθηκε κυρίως τα πρώτα χρόνια της κρίσης με την εκροή κεφαλαίων– σε σχέση με τον ρυθμό αποκλιμάκωσης των δανείων, διατηρεί το έλλειμμα μεταξύ των δανείων και των καταθέσεων στα 56 δισ. ευρώ, το οποίο καλύπτεται μέσω παροχής ρευστότητας από την Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα. Είναι χαρακτηριστικό ότι από την έναρξη της κρίσης, το 2009, οι οφειλές των επιχειρήσεων και των νοικοκυριών προς τις τράπεζες μειώθηκαν από τα 250 δισ. ευρώ στα 216,6 δισ. ευρώ, ανεβάζοντας τη μείωση των δανείων στα 35 δισ. ευρώ περίπου. Το πιο εντυπωσιακό είναι ότι από αυτά τα 30 δισ. ευρώ είναι το έλλειμμα ρευστότητας για τις επιχειρήσεις, ο δανεισμός των οποίων υποχώρησε από τα 132 δισ. ευρώ περίπου στα 102 δισ. ευρώ περίπου στο τέλος Φεβρουαρίου.

Η εξάρτηση πάντως από την Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα κλείνει σταδιακά, κυρίως μέσω της πολιτικής πιστωτικής συρρίκνωσης που εφαρμόζουν οι τράπεζες και της σταδιακής επανάκαμψης στις αγορές για την άντληση ρευστότητας. Σε κάθε περίπτωση, η έλλειψη ρευστότητας καθιστά απαγορευτική τη χρηματοδότηση της οικονομίας, συντηρώντας την πιστωτική συρρίκνωση στο επίπεδο του -4%, όλα τα τελευταία χρόνια. Με ρυθμό -4% υποχώρησε η χρηματοδότηση του ιδιωτικού τομέα και το πρώτο δίμηνο του έτους και σύμφωνα με τα στοιχεία της ΤτΕ, ο δανεισμός των ιδιωτών προς τις τράπεζες διαμορφώθηκε στα 216,6 δισ. ευρώ από 217,6 δισ. ευρώ τον Ιανουάριο και 225 δισ. ευρώ τον Φεβρουάριο του 2013. Από αυτά τα 102,2 δισ. ευρώ είναι οι οφειλές των επιχειρήσεων προς τις τράπεζες, 13,7 δισ. ευρώ είναι οι οφειλές των ελευθέρων επαγγελματιών και των ατομικών επιχειρήσεων, ενώ στα 100,7 δισ. ευρώ ανέρχονται οι οφειλές των νοικοκυριών.

Η καθαρή ροή χρηματοδότησης, δηλαδή τα νέα δάνεια που δόθηκαν εάν προηγουμένως αφαιρεθούν οι αποπληρωμές δανείων, υπήρξε αρνητική κατά 773 εκατ. ευρώ, επιβεβαιώνοντας τη συνέχιση της πιστωτικής ασφυξίας στην οικονομία.

Είναι χαρακτηριστικό ότι το σύνολο των κλάδων –με εξαίρεση τη γεωργία– υπέστη πιστωτική συρρίκνωση και η ροή χρηματοδότησης προς τις επιχειρήσεις υπήρξε αρνητική κατά 439 εκατ. ευρώ. Ο ρυθμός χρηματοδότησης της βιομηχανίας ήταν αρνητικός κατά -4,6% σε σχέση με τον αντίστοιχο περσινό μήνα, ενώ πιστωτική συρρίκνωση εμφάνισαν όλοι οι βασικοί κλάδοι της οικονομίας, όπως ο τουρισμός (-2,2%), η ναυτιλία (-6,9%), οι κατασκευές (-0,9%), το εμπόριο (-6,8%) και ο ηλεκτρισμός (-9,3%).

Σε ό,τι αφορά τα νοικοκυριά, από το σύνολο των 100,7 δισ. ευρώ που είναι το χρέος τους προς τις τράπεζες, τα 71,1 δισ. ευρώ είναι οι οφειλές από στεγαστικά δάνεια, ενώ στα 29,6 δισ. ευρώ ανέρχονται οι οφειλές από καταναλωτικά δάνεια και κάρτες.

Πηγή: Η ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ